Ocena kompetencji pracownika, niejednokrotnie nazywana także okresową oceną pracownika, to istotne narzędzie, które pozwala na sprawdzenie, czy zatrudniony dobrze wypełnia swoje obowiązki, czy spełnia wymagania konieczne do zajmowania określonego stanowiska oraz jakie są jego mocne strony i nad czym powinien popracować. Ocena kompetencji pracowniczych, jeśli jest dobrze przeprowadzona, daje niesamowite korzyści zarówno dla pracownika, jak i dla pracodawcy. Jak więc dokonać oceny osiągnięć zatrudnionych? Jakie przyjąć kryteria? Kto powinien przeprowadzić rozmowę z pracownikiem? Podpowiadamy – zapraszamy do artykułu.
Co to jest ocena kompetencji pracownika i dlaczego warto ją przeprowadzać?
Warto rozpocząć od wyjaśnienia czym jest ocena kompetencji pracownika. Otóż jest to cyklicznie sporządzane przez pracodawcę, przełożonego lub przedstawiciela działu HR podsumowanie, określające postępy, wyniki i wszystkie działania podejmowane przez pracownika.
Celem okresowej oceny kompetencji pracownika jest weryfikacja jego efektywności i wydajności pracy, a także wyznaczenie dalszej ścieżki rozwoju. Oczywiście wszystko w odniesieniu do słabych i mocnych stron zatrudnionego – po to, aby w kolejnym okresie możliwe było podniesienie jego kompetencji i osiąganie coraz to lepszych wyników.
Sposób na przeprowadzenie oceny pracownika jest co najmniej kilka. Jednak do najpopularniejszych zaliczamy:
- ocena 90 stopni – pracownika ocenia wyłącznie przełożony,
- ocena 180 stopni – pracownika ocenia przełożony oraz sam pracownik poddaje się samoocenie,
- ocena 270 stopni – pracownika ocenia przełożony, współpracownicy oraz sam pracownik poddaje się samoocenie,
- ocena 360 stopni – pracownika ocenia przełożony, współpracownicy, podwładni oraz sam pracownik poddaje się samoocenie.
Ocena pracownika nie zawsze jest spisywana, jednak wykonanie jej z pomocą badania 360 stopni zapewnia taką możliwość. To bardzo ważne, ponieważ spisanie wszystkich ustaleń daje możliwość, aby za jakiś czas do nich powrócić – np. przy okazji kolejnej oceny. Dzięki temu i pracownik, i pracodawca mają punkt wyjścia do kolejnych postanowień. Mogą sprawdzić, czy pracownikami udało się wykonać określone w ocenie cele, czy zdobył nowe kompetencji, poprawił niektóre umiejętności i dzięki temu może zostać awansowany.
Czy ocena pracownika jest ważna? Tak, to przydatne narzędzie i dla organizacji, i dla zatrudnionych. Pracodawcy pozwala zweryfikować czy osoba zatrudniona na danym stanowisku wykazuje się określonymi umiejętnościami, by skutecznie realizować powierzone jej zadania i cele. Z kolei pracownikowi pozwala na uczestniczenie w wyznaczaniu ścieżki kariery i wymagań dotyczących awansu.
Co zawiera ocena pracownika?
Okresowa ocena pracownika powinna musi zawierać niezbędne elementy, takie jak dane zatrudnionego oraz zajmowane przez niego stanowisko w strukturze organizacji. Następnie wybiera się i opisuje poszczególne kryteria ważne dla pracodawcy. Mogą one być różne, najczęściej jednak w ocenie kompetencji pracownika ujmuje się:
- efektywność w wykonywaniu obowiązków,
- ocenę ważnych z perspektywy organizacji i stanowiska kompetencji,
- stopień realizacji zadań i celów,
- terminowość wykonywanych zadań,
- znajomość firmowych procesów, przepisów i procedur,
- organizacja pracy i umiejętność wyznaczania priorytetów,
- zaangażowanie w życie zawodowe i postawa etyczna,
- specjalistyczna wiedza i umiejętności,
- chęć podnoszenie kwalifikacji i zdobywania nowych umiejętności,
- komunikatywność i umiejętność pracy w zespole,
- samodzielność i wychodzenie z inicjatywą.
Jak przeprowadzać ocenę pracownika, by była skuteczna?
Jeszcze do niedawna w większości organizacji oceny pracownika dokonywał wyłącznie przełożony. Na szczęście trend ten się zmienia i coraz więcej firm decyduje się na wspomnianą już ocenę pracownika 360 stopni. Dlaczego? Bo skuteczna ocenia pracownika, to sprawiedliwa i rzetelna ocena pracownika. A badanie 360 daje gwarancję sprawiedliwości – zatrudniony oceniany jest przez kilka osób, w związku z czym pracodawca dostaje kompletne informacje na temat jego pracy z różnych perspektyw. To idealna baza do wytyczenia mocnych i słabych stron, a także kierunku, w jakim powinien kształtować się rozwój pracownika. Tak szeroka ocena bez cienia wątpliwości jest zarówno obiektywna, jak i konkretna.
Okresowa ocena kompetencji pracownika ma ogromny wpływ nie tylko na rozwój konkretnego pracownika, ale przyczynia się do rozwoju całej organizacji. W końcu to zatrudnione osoby są motorem napędowym firmy. Dlatego tak ważne jest, by dbać o rozwój całej kadry – zadowoleni i zmotywowani pracownicy to przecież efektywni pracownicy. A finalnie to właśnie na tym zależy wszystkim przedsiębiorstwom.